Robot yardımlı yürüme tedavisi nedir?

Yürüme yeteneğinin felç, omurilik ya da beyin hasarı, nörolojik veya ortopedik durumun bir sonucu olarak kaybı durumunda, kişiye yeniden yürüme yeteneğinin kazandırılması için robotik cihaz kullanılan bir tedavi formudur. Robogait®, hastaya manuel olarak uygulanan standart yürüme paternini otomatik sunan bir elektromekanik yürüyüş sistemi olarak, terapistlerin yorucu çalışmalarında ihtiyaç duydukları yardımı sağlayan çağdaş bir eğitim aracıdır.

Robotik cihaz nasıl çalışır?

Hastaya tekerlekli sandalye üzerinde uygun boyuttaki koşum ( harness) giydirilir. Sisteme hasta bacaklarına uygun bacak tutucular bağlanır. Hasta tekerlekli sandalye üzerinden, askı sistemi aracılığıyla ortez içerisine alınır ve bacak mekanizması hasta ölçülerine uygun olarak ayarlanır. Sistem çalıştırılarak, tedavi başlatılır.Bant ve ayaklar arasındaki senkronizasyon sistem arayüzü vasıtasıyla ayarlanır. Ağırlık destek miktarı istenilen seviyeye getirilir ve yer ile tam temas sağlanır. Robotik yürütücüler yürümede duyarlı davranarak aktif hareketi ortaya çıkarmayı ya da aktif hareketi sensorlar vasıtasıyla algılayarak güçlendirmeyi hedeflerler. Hastanın sisteme adapte olması ve yürümeye başlaması ile görsel motivasyon sistemi çalıştırılır. Tedavi sırasında, hasta, bacaklarındaki aktif katılımıyla motivasyon sistemindeki avatarı yönlendirerek terapiye istemli katılım sağlar. Fizyoterapistin uygun gördüğü süre sonunda tedavi sonlandırılır. Hasta, askı sistemi vasıtası ile sistemden tekerlekli sandalyeye aktarılır ve tedavi sonlandırılır.

Yeniden yürümeyi öğrenmede robot yardımlı yürüme terapisi nasıl etkili olur?

Yapılan çalışmalarda, yaralanma veya hastalık sonrası yürüme paterni etkilenmiş kişilerde, tekrarlayan yürüme hareketi, yeni bir uyarım yolu izleyerek beyin ve omuriliğin çalışmasına yardımcı olmaktadır. Bugüne kadar lokomotor tedavi için fizyoterapistlerin grup olarak görev aldığı yoğun güç gerektiren terapi seansları uygulanmaktayken robotik yürüyüş sistemi sayesinde hastalara normal yürüyüş desen ve hızında bir uygulamanın uzun süreler boyunca düzenli olarak tatbik edilmesi mümkün olmuştur. Düzenli egzersizler sayesinde tedavinin başarı oranı yükselmiştir.

Robot yardımlı yürüme sisteminin tedaviye diğer yönden yararları nelerdir?

Hastalık sonrası ortaya çıkan inaktivasyon problemleri çok ciddi sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir. Özellikle dolaşım bozukluğu ve kas-iskelet sistemindeki yıpranma karşılaşılan problemlerin başında gelir. Tedavi sırasındaki kemikler üzerine ağırlık aktarımı, kemiklerin güçlenmesine yardımcı olarak osteoporoz riskinin azalmasını sağladığı gibi, kasların harekete geçirilmesi de dolaşım sisteminin olumlu etkilenmesini sağlamaktadır.

Robot yardımlı yürüme tedavisinden kimler yararlanabilir?

Robot yardımlı yürüme tedavisinin birincil hedefi yürüme yeteneğinin geliştirilmesidir. Bu fonksiyonun yitirildiği beyin ve omurilik yaralanmaları, inme ve diğer nörolojik rahatsızlıklar tedavide baş sırada yer almaktadır. Bununla birlikte multipl skleroz, Parkinson, kalça protez operasyonları ve diğer ortopedik durumlarda da robotik yardımlı yürüme tedavisinin kullanımı söz konusudur. Bütün bu rahatsızlıklarda tedaviye katılım ve yararlılığı uzman hekimin kontrol ve değerlendirilmesi sonucunda belirlenmelidir.

Robot destekli yürüme tedavisi kimler için uygun değildir?

Robot yardımlı yürüme tedavisinin bazı koşullarda kullanımı uygun değildir. Fizikî değerlendirmenin bir hekim tarafından yapılarak hastanın tedaviye uygunluğu değerlendirilmelidir. Bu değerlendirme yüksek tansiyon, diyabet, nörolojik rahatsızlıklar, kardio pulmoner hastalıklar, iyileşmeyen bası yaraları, ileri osteoporoz, dolaşımı etkileyen problemler ve kontraktür gibi yürüyüşü engelleyecek durumlar göz önünde bulundurularak yapılmalıdır.

Robot destekli yürüme tedavisi ne kadar süreyle uygulanmalıdır?

Tedavinin etkinliği kişiden kişiye değişmekle birlikte genel olarak hastalara 4-8 hafta boyunca haftada en az üç seans olmak üzere günlük 60 dakikalık seanslarla uygulanmalıdır. Hekim tarafından yapılacak periyodik değerlendirilmeler sonucunda seans miktar ve sürelerinde faydayı artırmaya yönelik değişiklikler yapılabilir.