EDEBALİCE

SARIKAMIŞ YÜRÜYÜŞÜ

Eksi 25 derece!... Zaten beyaz olan kaş, kirpik daha da beyazlaşmış!... Elyaf gocuğun içinde bile üşüme hissi!... Sabah altı civarı!... Kars’ın kaleye bakan tarafında “Ananın yeri!...” Gerçek ananın pişirdiği sıcak çorbalarımızı yudumladıktan sonra tren garına geldik; ben, oğlum psikolog Uğur Tosun, dostum Hacı Urhan!...

Nostaljik bir -her ne demekse- tren yolculuğu!…

Kars’tan 7.50’de kalkması gereken tren, ilave bir vagon sebebiyle, 8.25’te geride psikolog oğlumu bırakarak tren homurdanarak kalktı.

Dümdüz bir plato!... Alabildiğine beyaz bir arazi!... Beyazın dışında trenin atbaşı kırmızı rengini, bir de Orman İşletmesinin bir avuç ağaçtan oluşan ormanının tabanındaki çamların altın renkli iğne yapraklarını görebilirsiniz. Gelinliğini giymiş, gümüş telli buzdan takılarını takınmış ağaçlar!...

Uzakta, çok uzakta karla kaplı Allahüekber Dağları, adeta bizi selamlıyordu sarp kayalardan oluşan başı ile, ziyaretine geldiğimiz için, bir vefa örneği misali!...

Eksi 39 derecede; Yemen’den, Süveyş Kanalı’ndan getirilen; ayağında çarık, sırtında yazlık gömleği ile askerlerimiz!... 

Katır ve sıcak iklim hayvanı develerle cepheye top, tüfek taşıma zorunluluğu!...

Sonuç hüsran!... 

İyimser tahminle56 bin ya da 90 bin asker, çok sayıda katır ve deve donarak öldü. 

Biz de o anı yaşar gibi olduk Sarıkamış’ta, henüz ısınmamış terenin içinde!...  

@ @ @ 

Her yıl Kars'ın Sarıkamış ilçesinde, ocak ayının ilk Pazar günü 90 bin şehidi anmak için “Sarıkamış Harekâtı Gençlik yürüyüşü yapılır. 

Aslında bu Türk Milleti için ders verici, önemli bir etkinliktir.

Japonlar aklı yetmek üzere olan çocuklarını, ilk kez okula başladıklarında önce Hiroşima ve Nagazaki’ye götürürlermiş!... Burada Amerikalıların II. Dünya Savaşı’nda atom bombası attığı yerleri gezdirirlermiş. Savaşın yıkımını gören çocuklar, “vatan sevgisi” ile şoklanarak eğitimlerine başlarlarmış. 

Türkiye’ye gelen bir Japon eğitimci Çanakkale’yi gezdikten sonra, “Sizin daha önemli bir tarihiniz var. Çanakkale gibi yedi düvele karşı yaptığınız bir savaş var. Her şeyden önemlisi Atatürk gibi bir kahramanınız var. Siz neden çocuklarınıza bu yerleri, bir etkinlik çerçevesinde gezdirmiyorsunuz?” demiş.

ÖNERİMİZ!...

Sarıkamış’ta Ruslarla birlikte Ermenilerin, Afyonkarahisar’da Yunanın, Çanakkale’de İngiliz ve Fransızların yaptıkları zulümleri anlamaları için bir etkinlik çerçevesinde öğrencilerimizi buralarda gezdirilebilir, “vatan sevgisi” aşılayabiliriz. 

@ @ @ 

Bu yıl pandemi nedeniyle, böyle bir etkinlik yapılabilir mi bilemiyoruz..

Eğer yapılabilirse; her yıl olduğu gibi katılımcılar sabahın erken saatlerinde, "Türkiye Şehitlerine Yürüyor" yürüyüşüne katılmak üzere, birçok askerin ya çatışmada ya da donarak şehit düştüğü Soğanlı ve Allahuekber Dağları arasındaki Kızılçubuk Zirvesi'nde toplanabilir. İstiklal marşı ve Kur'an-ı Kerim okunarak, tekbir ve salavat getirilerek şehitlere dualar edilerek atalarımızın yaşadıklarını yüreğimizde hissedebiliriz.

İLGİNÇ BİR ANI!...

Kars’ta, nerede ciddi bir kuruluş görseniz; bir köşe, köşede Türk Bayrağı ile Atatürk resmi!... 

Örneğin Kars’ın çarşısında, büyük bir lokantada bakır çerçevelerle çevrelenmiş bir köşe. Duvarda Türk Bayrağı, yanında Atatürk resmi, önünde hesap almak için kullandıkları yüksekçe bir tezgah!... 

İlgimizi çekti, sorduk:

“Türk Bayrağı ve Atatürk, sizce neyi anlatıyor? Duygularınızı öğrenebilir miyiz?”

Çoğunluğu Ahıska Türk’ü olan Kars’ta, lokanta sahibi;

“Bizler 40 yıl Rus zulmünü yaşadık. 1915’te Ruslarla birlikte Ermeni çetelerinin katliamıyla karşılaştık. Ne zamanki Atatürk’ün askeri, Kuva-yı Milliye, Kazım Karabekir komutasında şehrimize girdi, bu zulümden kurtulduk. Gidin Kars Kalesi’nin eteğindeki Ulucami’ye bakın, orada 276 Müslüman Türk yakılarak katledildi.” dedi. 

Ulucamiye gittik. Katliamı yerinde gördük. 

Onunla ilgili izlenimlerimizi “Ermeni Mezalimi” adlı yazımızda anlatmıştık. 

Bakınız; Muşkara Haber gazetesi, yazarlar, Ali İhsan Tosun, Ermeni Mezalimi.