Kapadokya bölgesinin binlerce yıllık tarihinde önemli bir yere sahip Avanos`ta, Kızılırmak`tan çıkarılan çamur, ustaların elinde hayat buluyor.

Avanos, Anadolu insanının sofralarından eksik etmediği güveç yemeklerinin pişirildiği çanakların da tamamen doğal yöntemlerle ve el işçiliği ile üretildiği merkez olma özelliğini koruyor.

Avanos`ta faaliyet gösteren en eski güveç imalat merkezi sahibi Osman Şibik, yaptığı açıklamada, yılda farklı ebatlarda yaklaşık 300 bin güveç çanağı imalatı yaptıklarını söyledi.

5 yıl önce Avanos`un en eski güveç atölyesini devralarak, aylık 15 bin adet güveç çanağı üreten bir tesis haline getirdiklerini kaydeden Şibik, Avanos güveç çanağına her zaman rağbet olduğunu ifade etti.

Seri üretimini yaptıkları 8 boy güveç çanağı çeşidi olduğunu ve siparişe göre daha büyük ya da daha küçük ebatlarda çanak imal edebildiklerini anlatan Şibik, güveç çanaklarını Kızılırmak`tan çıkarılan yöreye özgü topraktan yüzde yüz el işçiliği ile yaptığını kaydetti.

Ürettikleri güveç çanaklarını Türkiye`nin tüm illerine ulaştırdıklarını ve zincir mağazalarında bulunan güveç çanaklarının yüzde 80`ini kendilerinin verdiğini ifade eden Şibik,

"Güveç çanaklarımız Türkiye`nin her noktasına gidiyor. Avanos`ta diğer tesislerin üretimini de katarsak yılda 500 bin güveç çanağı üretiliyor. Bazı Avrupa ülkelerine, Kuzey Afrika ülkelerine ve Irak`a da ihracat yapıyoruz." diye konuştu.

"Güveç çanağının yapım aşamaları" Güveç çanaklarının ilk bakışta basit bir görünümü olduğunu, bu nedenle yapımının çok kolay zannedildiğini fakat bir güveç çanağının çamurunun 6 günde hazırlandığını kaydeden Şibik, yapım aşamalarını ise şöyle anlattı:

"Kırıcılardan geçen toprağı birinci ıslama dediğimiz bölgeye getirip ıslatıyoruz. Burada 2 gün dinlenen toprak belli bir kıvama geliyor. Daha sonra silindirlerden geçiriyoruz ve ikinci dinlenmeye alıyoruz. 2 gün dinleniyor sonra tekrar silindirden geçirdikten sonra 2 gün daha dinleniyor.

`Ne var şunda çamurdan yapılmış bir alet` denilen bir şeyin sadece çamurunu hazırlamak 6 günümüzü alıyor. 6 gün dinlendikten sonra çamur kütle makinesinden belirli ebatlarda kesebileceğimiz bir şekilde yuvarlak olarak silindirlerden çıkarak ustaların önüne geliyor. Asıl maharet bundan sonra başlıyor.

Ustaların elinde şeklini alan ürünler kuruluk denilen alana getirilir. Bu alan nem ve ısının sabit olduğu hava akımlarının olmadığı bir odadır. Çanaklar burada kurumaya bırakılıyor. Daha sonra kuruyan çanakları üzerine konulduğu tapadan ayırırız.

Ayrılma safhasında altında oluşan çapaklar rötuş makinelerinde düzeltilir. Kuruluktan çıkan, nemini atmış ürünler fırın bölümüne gelir.

Ürünler fırın içine konulur ve önce 150 derecede ısıtılır ve içinde gizli kalmış nemin atılması sağlanır. Son olarak 900 derecede tekrar pişirilir ve kalite kontrolleri yapıldıktan sonra müşterilerimize ulaştırılır. "

"Güveç çanağında yemek tarifleri? Güveçler için hazırladıkları kullanma kılavuzunda 24 saat açık olan tüketici hattı kurduklarını ve bu hattan sadece ürün ile ilgili hizmet vermediklerini, güveçte yapılabilecek yemek tarifleri de verdiklerini ifade eden Şibik, şunları kaydetti:

"Güveç geleneksel bir ürün olmakla birlikte eskiden hangi imalathanede kimin ürettiği belli olmazdı.

Bundan dolayı yapılan bir yanlışlığın sorumluluğu da kimseye ait olmazdı. Biz yaptığımız güveçlerin içine ismimizi telefon numaramızı koyduk.

Bunlarla da yetinmedik bir güvecin nasıl yapılabileceğiyle ilgili yemek tarifleri koyduk ve en sonunda da tüketiciyi bilinçlendirmeye yönelik bir kullanım kılavuzu koyduk.

Kullanım kılavuzunda güveç alırken neye dikkat etmeleri gerektiği, ilk pişirmeden önce ne yapmaları gerektiğini, daha sonraki aşamalarda da neler yapılması gerektiği anlatılıyor. Bizim güveçte yapılabilecek yaklaşık 10 ayrı yemek tarifimiz var.

Hazırlanan güveçler fırınlara veriliyor, fırına uzak olanlar kendi evlerindeki fırınlarda ya da gaz ocaklarında kısık ateşte lezzetli yemek yapıp bunları sofralarında eşleriyle, dostlarıyla paylaşma imkânı buluyorlar.

Tabi güveç denilince kültürümüzde et akla gelir ama bizim yaptığımız güveç çanaklarında çok güzel sebze yemekleri de oluyor." Haber: Alpaslan Körükcü