<p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><b style="mso-bidi-font-weight: normal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif""><font size="3">14 KASIM DÜNYA DİYABET GÜNÜ<o:p></o:p></font></span></b></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif""><font size="3">İl Sağlık Müdürlüğü?nden 14 Kasım Dünya Diyabet günü ile ilgili yayınlanan açıklamada, diyabet hastalığından nasıl korunulacağı, diyabet hastalığına neden olan faktörler ve tedavi yöntemleri konusunda bilgiler verildi. <o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><font size="3"><b style="mso-bidi-font-weight: normal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif""><span style="mso-spacerun: yes"> </span></span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi">1991?den itibaren Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve IDF?ye üye 140 ülkenin 200?ün üzerindeki cemiyetleri, 2007?den itibaren Birleşmiş Milletlere (BM) üye ülkeler, yeni kurulan dernekler, hükümetler ve medyanın katkılarıyla diyabetiklere ve halka 14 Kasım?da diyabet ve sorunları konusunda ciddi ve önemli mesajlar verebilmek için çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.<o:p></o:p></span></font></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Halka şeker hastalığını erken tanımanın yararlarını, diyabetik kişilere ise hastalıklarının arazları ve kontrol altına almanın önemi hakkında bilgiler verilir.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Şeker Hastalığı ne kadar erken tanınırsa o ölçüde yan etkilerden korunulur.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><b style="mso-bidi-font-weight: normal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Niçin 14 kasım?<o:p></o:p></font></span></b></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">? İnsülini ilk kez keşfeden Frederick Banting 14 Kasım?da doğmuştur.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">? İnsülinin keşfedildiğini bildirir ilk resmi rapor dünyaya 14 Kasım?da yayınlanmıştır.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Şeker Hastalığı?nın sıklığı her geçen gün artmaktadır! 1985?te tahmin edilen rakam 30 milyon iken, bugün en az 246 milyon diyabetli bulunmaktadır. Hiçbir şey yapılmazsa bu sayı 25 yıl içinde 380 milyona ulaşacaktır!<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><b style="mso-bidi-font-weight: normal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Dünya diyabet günü?nün amacı:<o:p></o:p></font></span></b></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">? Şeker hastalarına hastalıklarının önemini anlatmak. <o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Belirtileri olmasa da şeker düzeylerinin yüksek olabileceğini anımsatmak.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">%30-40 şeker hastasının başlangıçta hiçbir belirtisi olmayacağı, şeker hastalığının tesadüfen tespit edilebileceğini hatırlatmaktır.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Dünya Diyabet Günü dünyada hızla yayılan ve tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunları yaratabilecek ŞEKER HASTALIĞI? nı erken tespit etmek için insanlığa yapılan bir çağrı günüdür.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">? Diyabetin erkenden tanınması ve tedaviye erkenden başlamak, komplikasyon riskini azaltır. Dolayısıyla hastayı etkileyebilecek fiziksel, maddi ve manevi zararlar da erkenden önlenmiş olur.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><b style="mso-bidi-font-weight: normal"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12pt; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-size: 11.0pt">14 Kasım çağrısı kimlere?<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">1) Ailesinde şeker hastalığı olanlar,<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">2) Şişmanlar, <o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">3) Oturgan (sedanter) hayat yaşayanlar,<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">4) İri bebek doğuranlar,<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">5) Tansiyonu ve kan yağları yüksek olanlar,<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">6) Kanında yüksek insulin ve ani şeker düşüklükleri (reaktif hipoglisemisi) bulunanlar,<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">7) Büyük damar (kalp, bacak, beyin damarları gibi) hasarı olanlaradır.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Bu çağrı diyabetlileri KONTROLE DAVET EDER! Diyabetin erkenden tanınması ve tedaviye erkenden başlamak, komplikasyon riskini azaltır.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Dolayısıyla hastayı etkileyebilecek fiziksel, maddi ve manevi zararlar da erkenden önlenmiş olur.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3"> </font><a name="bookmark2"><b><font size="3">Şeker hastalığı (diyabet)</font></b></a><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Diyabet; kalıtımsal ve çevresel etkenlerin birleşimi ile oluşan ve kan şekeri seviyesinin yükselmesiyle sonuçlanan hormonal-metabolik bir bozukluktur. Diyabet (Şeker Hastalığı) yaşam boyu süren bir hastalık olup hayat boyu tedavi gerektirir. Tedavideki amaç kan şekerinin normal sınırlarda tutmak ve bu düzeyi korumaktır. Böylece hastalığa bağlı oluşabilecek bozukluklar önlenebilir veya geciktirilebilir<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Diyabet insülin üretiminin azalması veya ensülinin etkisine karşı gelişen dirence bağlı olarak gelişir. Her iki durumda da sonuçta kan şekerinin yükselmesine (Hiperglisemi) neden olur.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Diyabet sinsi bir hastalık olup sıklıkla ağız kuruluğu, her zamankinden daha fazla susama ve su içme, her zamankinden daha fazla acıkma ve yemek yeme, çok sık idrar yapma, gece sık olarak idrar yapmak için uykudan uyanma, ciltte kuruma, halsizlik, yorgunluk, bulanık görme, yaraların geç iyileşmesi diyabetin ilk belirtileri olabilir. Ailesinde şeker hastalığı öyküsü ve beraberinde bu tip şikayetleri olan kişilerin en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Açlık kan şekeri 100 mg /dl` nin altında olmalıdır. Bahsedilen açlık süresi 8-10 saattir. Eğer kişinin açlık kan şekeri 100-125 mg/dl arasında ise gizli şekerden şüphe edilir. Şayet kan şekeri 126 mg/ dl veya daha yüksekse birey diyabetlidir.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Tokluk kan şekeri 2. saatte ölçülür ve 104 mg/dl `nin altında olmalıdır. 2. saat kan şekeri 140- 199 md7dl arasında ise gizli şekerden şüphe edilir. Fakat 2. saat kan şekeri 200 mg /dl üstünde ise diyabet tanısı konulur.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3"> </font><a name="bookmark3"><b><font size="3">Diyabetin tedavisi</font></b></a><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Dengeli bir diyet.<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Fiziksel aktivite<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Tıbbi yardım (ilaç)<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Sosyal yaşamın düzenlenmesi<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><font size="3"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; color: black; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi">? </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi">İnsülinler<o:p></o:p></span></font></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><font size="3"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; color: black; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi">? </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi">*Ağız yolu ile kullanılan tabletler<o:p></o:p></span></font></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3"> </font><a name="bookmark4"><b><font size="3">Tedavi edilmediğinde diyabetin sonuçları</font></b></a><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Kalp Damar Hastalıkları( İskemik kalp ve beyin hastalıkları)<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Böbrek Hastalığı (böbrek yetmezliği, nefropati)<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Sinir Sistemi Hastalıkları (nöropati)<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Göz Hastalıkları Katarakt; Retinopati)<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Tekrarlayan Enfeksiyon (Mantar Enfeksiyonu)<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Yaraların Geç iyileşmesi<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Büyüme ve Gelişme Geriliği<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Ölü Doğum, İri Bebek veya Tekrarlayan Düşükler<o:p></o:p></font></span></p><p class="MsoNoSpacing" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-font-family: `Times New Roman`; mso-bidi-theme-font: minor-bidi"><font size="3">Cinsel Güçsüzlük<o:p></o:p></font></span></p>