<span style="line-height: 18pt; font-size: 13.5pt; font-family: Tahoma;">Kalp ve damar hastalıkları küresel olarak bir numaralı ölüm sebebidir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 2008 yılında 57 milyon kişi ölmüş ve tüm ölümlerin % 63?ü bulaşıcı olmayan hastalıklar sonucunda meydana gelmiştir.<br /><br />Dünyada her 3 kişiden 2?si bulaşıcı olmayan hastalık nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Bulaşıcı olmayan hastalıklar içerisinde ise her 3 kişiden biri (17,3 milyon kişi) kalp ve damar hastalıklar nedeniyle ölmüştür. Bu ölümlerin 7,3 milyonu kalp krizine bağlıdır.<br /><br />Beklenilenin aksine ölümlerin %80?i iyi gelir düzeyi olan ülkelerde değil, düşük ve orta gelir düzeyinde yer alan ülkelerde gerçekleşmiştir. Kadınlarda risk düzeyi erken yaşlarda daha düşük iken, yaşın ilerlemesi ile risk artmakta ve hastalıktan kadınlar ve erkeklerde eşit olarak etkilenmektedir.<br /><br />Kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin artarak, 2030 yılında 23,3 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. Ülkemizde 2013 yılında ölen her 5 kişiden ikisinin kalp-damar hastalığına bağlı nedenlerden öldüğü görülmektedir. Davranışsal risk faktörleri koroner kalp hastalığının %80?inden sorumludur.<br /><br />Kardiyovasküler hastalıkların çoğu risk faktörleriyle mücadele edilerek engellenebilir. <strong><span style="font-weight: normal;">Kalp hastalıkları için davranışsal risk faktörleri, s</span></strong>ağlıksız beslenme, yetersiz fiziksel aktivite, tütün kullanımı ve alkol kullanımı yer almaktadır. <br /><br />Sağlıksız beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite etkisiyle bireylerde kan basıncında yükselme, kan şekeri yüksekliği, kan lipidleri yükselme, fazla kilo ve obezite görülür. <br /><br />Tütün kullanımının bırakılması, diyette tuz kısıtlaması, sebze-meyve tüketilmesi, düzenli fiziksel aktivite, alkolün zararlı kullanımından kaçınılmasının kardiyovasküler hastalık riskini azalttığı gösterilmiştir. <br /><br />Ayrıca hipertansiyon, diyabet ve yüksek kan lipidlerinin tedavisi de kardiyovasküler riski azaltır. </span><span class="MsoHyperlink" style="line-height: 18pt;"><span style="font-size: 13.5pt; font-family: Tahoma; color: windowtext;">Sosyal ekonomik faktörler ve kültürel değişiklikler (küreselleşme, şehirleşme) toplumun yaşlanması, stres, herediter faktörler kardiyovasküler hastalıkların diğer belirleyicileridir.<br /><br /></span></span><span style="line-height: 18pt; font-size: 13.5pt; font-family: Tahoma;">30 yaş üstü her birey için kardiyovasküler riskin hesaplanması ve varsa davranışsal risk faktörlerine uygun müdahaleler ile kalp krizi, inme, kalp yetmezliği ve diğer komplikasyonların gelişmesini önleyebilecek tedbirlerin alınması önerilir. <br /><br />Her bir bireyin kalp ve damar hastalıklarına yol açan davranışsal risk faktörleri ile ilgili farkındalığının artırılması ve hasta olmamak için riskli davranışlarını olumlu davranışlara değiştirmesi için teşvik edilmesi.<br /><br />Sağlıklı kalmak ve kalp ve damar hastalığına yakalanma riskinden uzak durmak için; s<strong><span style="font-weight: normal;">ağlıklı beslenelim, y</span></strong>eterli sebze-meyve tüketelim, diyetimizdeki tuz, şeker ve yağ miktarını azaltalım, dü<strong><span style="font-weight: normal;">zenli fiziksel aktivite yapalım,<br /><br />h</span></strong>er gün en az 30 dk süreyle yapılan düzenli fiziksel aktivite kalp sağlığını sürdürmeye yardım eder, t<strong><span style="font-weight: normal;">ütün ve tütün ürünleri kullanmayalım, alkol kullanmayalım, kardiyovasküler riskimizi öğrenelim, <br /><br />k</span></strong>ilolu veya obez olup olmadığımızı, kan basıncımızı, kan şekerimizi ve kan lipidlerimizi öğrenerek hekim tavsiyelerine mutlaka uyalım. <b>Haber: Ali Çamur</b></span><p class="MsoBodyText" align="left" style="line-height: 18pt;"><span style="font-size:13.5pt;font-family:Tahoma"><o:p></o:p></span></p>