1924 mübadelesiyle Gülşehir’e yerleşen muhacirlerden İbrahim Uludağ, gerçekleştirdiği Selanik gezisinde, ailesinin ismini aldığı Hebilli (İmera) köyünü ziyaret etti.
Yunanistan’ın Selanik kentinin Kozani ilçesine bağlı köyü gezen Uludağ, Hebilli’nin doğal yapısının Gülşehir’e neredeyse birebir benzediğini belirtti.
İbrahim Uludağ köyü betimleyerek, şunları aktardı: “Arkasında dağ, yamaca kurulmuş evler, önünden geçen ırmak… Bizdeki Kızılırmak gibi orada da İncekara ırmağı akıyor. Üstelik çevresi zeytinliklerle dolu.”
Kozani’den köye ulaşmak için yaklaşık 20 dakika daha yolculuk yaptıklarını söyleyen Uludağ, köye ilk girdiklerinde sessizliği ve terk edilmişlik hissinin kendilerini endişelendirdiğini, ancak köylülerle karşılaştıklarında bunun zeytin hasadı döneminden kaynaklandığını öğrendiklerini ifade etti.
Köyde yaşayanlarla yarı Türkçe yarı Yunanca iletişim kurduklarını aktaran Uludağ, yıllar sonra dedelerinin topraklarına gelen muhacir torunlarını gören köylülerin şaşkınlıklarını gizleyemediğini söyledi.
“KAHVE DEĞİRMENİNE SAKLANAN ALTINLAR” EFSANESİ
Uludağ’ın aktardıklarına göre köylüler, mübadele döneminden kalan bir efsaneyi de paylaşmış: “Mübadelenin kesinleşmesinin ardından Gülşehirli muhacirler, bir gün geri döneceklerini düşünerek evlerinin tapularını, önemli evraklarını ve ziynet eşyalarını kahve değirmenlerinin içine saklamışlar. Bu değirmenleri de ocakların görünmeyen yerlerine yerleştirip sıvamışlar; hatta ocakları yakarak saklanan yerin islenmesini sağlamışlar. Yamaçtaki zeytinliklerin sahibinin, evini yenilerken bulduğu bir kahve değirmeninden çıkan altınlarla zeytinliği satın aldığı söyleniyor.”
Uludağ, bu anlatıların, muhacirlerin İzmir, Urla, Manisa veya Bursa’da kalmak yerine Anadolu’nun içlerine kadar ilerlemelerinin güvenlik kaygısından kaynaklandığını bir kez daha gösterdiğini söyledi.
HEBİLLİ’NİN BUGÜNKÜ HALİ
Uludağ’ın izlenimlerine göre Hebilli köyü bugün modern, bakımlı ve sakin bir yerleşim: Tek katlı bahçeli evler, restore edilmiş bir kilise, geniş parklar, üç katlı ilkokul binası ve kapı önlerinde zeytin yüklü traktörler…
Köyde artık Türk aile yaşamıyor ancak bazı köylüler Türkçe konuşuyor ve atalarının Adana ile Niğde’den geldiğini belirtiyor. Hebilli’ye yakın Yunuslular Köyü’nün ise Kapadokya’dan giden Rumlardan oluştuğu ifade ediliyor.
ATALARIN TOPRAKLARINA DUYGUSAL DÖNÜŞ
Ailesinden Hebilli’yi ziyaret eden ilk kişi olan İbrahim Uludağ, gördüklerini anlatırken oldukça duygulandığını dile getirdi.
Uludağ ayrıca, Gülşehirli muhacirlerin geldiği diğer köyler Hacıreyhanlı (Mesaira) ve Saltıklı (Sparto)’yı da Teyzeoğulları (Ali Karakaya ve Hayati Beder) ile birlikte ziyaret ederek atalarının izini sürmenin kendisini çok mutlu ettiğini söyledi.
KAYNAK: Gazeteci Mahir Polat
