Müze, 1954 yılında Kapadokya bölgesinin ilk turistik oteli olarak, Ortahisar'da yapılmış olan, eski “Göreme Otel” binasının restorasyon çalışmaları yapıldıktan sonra kurulmuş. Göreme Otel o yıllarda bölgeye gelen birçok ünlü ismi ağırlamış. Otelde çıkan bir yangın sırasında otel kayıt defteri yanmış ve o günkü bilgilere ulaşılamamakta. Fakat halktan öğrenildiği kadarıyla bu isimler arasında Yaşar Kemal, Kasım Gülek, Yılmaz Güney, Hulusi Kentmen, Çolpan İlhan, Ayhan Işık, Sadri Alışık, Türkan Şoray, Tarık Akan gibi ünlüler ve pek çok yabancı devlet adamı ve sanatçılar var.
Müzede toplam 12 oda bulunmakta ve Kapadokya bölgesinde yaşayan insanların geleneksel yaşam biçimleri etnografik bir dille, heykeller ile canlandırılarak anlatılmakta.
Kayaların oyularak, kilise ve ev haline nasıl getirildiği, tarım hayatı ve tarımda kullanılan aletler, eski kayıt damı (mutfak), pekmez yapımı, halı ve kilim dokumacılığı, kumaş baskı teknikleri, Türk hamamı, eski bir köy meydanı, köy odası, kız isteme geleneği, kına gecesi merasimi, gelin odası ve finalde, gelen ziyaretçilerin “Ortahisar Hatırası” fotoğrafı alabilecekleri bir bölüm bulunmakta.
