Yeşil, toprak reaksiyonunun (Ph) bir toprağın asit, nötr veya alkalin yapıda olduğunu ifade ettiğini belirtti.
Toprak reaksiyonu toprak çözeltisindeki hidrojen iyonu (H+ ) ve hidroksil iyonu (OH- ) konsantrasyonlarının bir fonksiyonu olarak ortaya çıktığını da aktaran yeşil, “Bu iyonlar arasındaki ilişki pH değeri olarak ifade edilir.” dedi.
Yeşil bilgilendirmesinde şu ifadelere yer verdi , “Toprakta pH değeri en basit anlatımı ile insanlarda tansiyon (kan basıncı) ne anlam taşıyor ise topraktaki pH değeri de yaklaşık aynı anlam taşımaktadır. İnsanlarda tansiyonun yüksek veya düşük olması kişinin sağlığı ve beslenmesiyle ne kadar yakından alakalı ise toprağın pH değerinin yüksek (7.0 ve üzeri) veya düşük (6.5’ den düşük) olması bitki gelişimini, toprakta bitki besin maddesi yarayışlılığını ve bitkilerce besin maddesi alımını etkilemektedir
YÜKSEK PH’LI TOPRAKLAR
Özellikle az yağış alan bölgelerdeki birçok topraklar yüksek ph değerine sahiptir. Yüksek ph değeri topraklarda ki bitki besin maddelerinin bitkiler tarafından alınabilirliği toprağın verimliliği ve gübreleme programları üzerinde önemli rol oynar. Yüksek ph lı toprakların genellik verimsiz olmasının baş nedeni yuksek ph nın fosfor ve iz elementlerin(demir ,mangan ve çinko) toprakta hareket etmez hala gelmesine yol açması ve de bu tür topraklarda yüksek miktarda sodyum bulunabilmesidir.
Yüksek ph lı toprakların verimi ph sı düşürülerek iyileştirilebilir. Ancak böyle toprakların etkin biçimde düzeltilebilmesi toprağın alkalilik (bazlık) yapısı ve düzeyine, sulama suyuna kalite ve miktarına, toprak tipine ve yetiştirilen mahsule bağlıdır.
Reaksiyon ve Toprak Verimliliği Toprak verimliliğini etkileyen en önemli faktörlerden biri de toprak reaksiyonudur. Toprakta yetişen bütün yüksek yapılı bitkilerle, üzerinde yaşayan bütün mikroorganizmaların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri doğrudan ya da dolaylı olarak toprak reaksiyonuna bağlıdır. Toprak reaksiyonunun verimlilik açısından en önemli fonksiyonları şunlardır:
a) Bitki gelişimine etkisi: Her bitkinin kendine uygun yaşadığı bir ortam vardır. Bu ortamlar asit, alkali, ve nötr olabilir. Bitkiler farklı ortamlarda yetiştirilmek istenirse ortamın pH’ sı dolaylı ya da doğrudan bitki gelişimini etkileyebilir. Genel olarak bütün bitkiler fazla asidik topraklarda gelişemezler.
b) Bitki besin elementlerinin elverişliliği üzerine etkisi: Besinelementlerinin bitkilere olan yararları ile pH değerleri arasında yakın bir ilişki vardır. Bazı durumlarda ortamın pH değerinin değişmesi bitkilerin topraktaki besin elementlerinden yararlanmasını güçleştirir. Çünkü pH değeri değiştiğinde besin elementleri çözünmez bileşikler hâline geçebilirler. Bu durumda da bitkiler bu maddeleri alamazlar.
c) Besin elementlerinin bitkilerce alımı üzerine etkisi: Bitki kökleri topraktaki besin maddelerini en iyi pH 6,5 ve pH 7,5 arasındaki alır. Topraktaki asitlik artarsa bitki köklerinin hücre zarlarının yapısı bozularak geçirgenliği artar. Hücre içinden dışarıya madde geçişi olur. Bitki besin elementlerinden yararlanamaz.
d) Toprak canlıları üzerine etkisi: Toprak reaksiyonu toprakta yaşayan canlılar üzerinde de etkilidir. Düşük pH değerlerinde toprakta mantarların aktiviteleri artar. Yüksek pH durumlarında ise bakteriler hızla çoğalırlar
Toprakta pH' nın azaldığı, yani toprağın asit özellik kazanmaya başladığı durumda pH 1 yi yükseltmek için toprağa kalsiyum içeren azotlu ve fosforlu gübreler veya doğrudan kireç (CaCO3) ve (MgCO3) uygulaması yapılmalıdır. Böylece asit pH yavaş yavaş yukarıya doğru yükseltilir. Pulluk derinliğine veya 20 cm derinliğinde 1 dekar toprağa 25-50 kg arasında kireç uygulandığında, toprağın pH' sı 1 birim yükseltilmiş olur. Toprağın çok alkali düzeye yükseltilmesi istenmez. Toprağı alkali durumdan asit duruma doğru kaydırmak, asitten alkaliye doğru kaydırmaktan daha zor bir işlemdir.
TOPRAK PH' NIN YÜKSELMESİ DURUMUNDA
Toprağa elementel toz kükürt uygulaması yapılır .
BAZI TARLA BİTKİLERİNİN YETİŞEBİLDİĞİ PH DEĞERLERİ
PATATES Toprak Ph’sının hafif asit ve nötr (Ph=5,5-6) olduğu şartlarda iyi gelişir.
BUĞDAY Buğday kır, kır -taban ve taban arazilerde yetiştirilmektedir. Fakat toprak istekleri oldukça yüksektir. Gevşek toprak ister. Fazla asitli topraklardan kaçınılmalıdır. Hafif ve orta kireçli topraklarda iyi buğday yetişir.
AYÇİÇEĞİ Her türlü toprakta yetişmesine rağmen, iyi drenajlı, nötr PH (6,5 - 7,5)'a sahip ve su tutma kapasitesi yüksek toprakları daha fazla sever. Taban suyu yüksek, asitli topraklardan hoşlanmakta olup, tuzluluğa dayanması ortadır.”
